فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 9، شماره 3، پاییز 95 ، شماره پی در پی 33

مقاله پانزدهم : بررسی برون ساخت غزلیات فتاحی نیشابوری با نگاه سبک شناسانه

صفحه (0 - 0)
دکتر محمدرضا نجاریان(نویسنده مسئول)، محمد اسماعیل دهقان طزرجانی
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
فتاحی نیشابوری از شاعران سده نهم هجری و بی گمان از نظر سبک کلام در ردیف سخنسرایان میانه سبک عراقی و سبک هندی است. در شعر او بیشتر ویژگیهای هنجاری سده نهم هجری نمود پیدا کرده است، ولی بسامد آنها متفاوت است. در این مقاله با بررسی برون ساخت غزلیات فتاحی نیشابوری، جایگاه او در حیطه سبک شناسی تبیین خواهد شد و مقولاتی چون محور افقی، واژه ، نحو ، ترکیبات عامیانه، ترکیبات نو، صورخیال، عناصر بدیعی بویژه معنوی، موسیقی بیرونی، موسیقی کناری(قافیه و ردیف)، همگونی واژگان ، از دیدگاه سبک ، طرح میگردد. پاره ای از ویژگیهای سبک خراسانی، چون: رقص ضمیر، حذف شناسه، اتّصال ضمیر به حرف اضافه در اشعار او دیده میشود. نیز آرایههای شاخص سبک هندی مانند ارسال المثل ، اسلوب معادله ، حسن تعلیل در دیوان شاعر سرشار است و اشعار وی از آرایههای خیال آفرین و انواع صنایع معنوی اشباع شده است. وامگیریهای ترکیبی از قرآن و زبان عربی در این میان حائز اهمیت است.

کلمات کلیدی
فتاحی نیشابوری , غزل , قرن نهم , برون ساخت , سبک شناسی